Poloniści w Powstaniu Warszawskim
1 sierpnia 1944 roku o godzinie 17, czyli umownej „Godzinie W” wybuchło Powstanie Warszawskie.
Powstanie Warszawskie było zbrojnym wystąpieniem ludności cywilnej przeciwko wojskom niemieckim. Zorganizowane przez Armię Krajową w ramach słynnej akcji „Burza”, było największą bitwą stoczoną w trakcie II wojny światowej pomiędzy organizacją podziemną, a okupantem.
Wśród Powstańców znaleźli się również ludzie, którzy swoje losy związali z Bydgoszczą, będąc na co dzień działaczami, sportowcami tudzież kibicami Polonii. Dziś przedstawimy pokrótce te postacie.
Stanisław Zakrzewski
Urodzony w Gnieźnie Stanisław Zakrzewski nazywany był „ojcem polskiej kulturystyki”. Od najmłodszych lat związany z lekkoatletyką – trenował skok o tyczce. Trzykrotny brązowy medalista MP – raz w barwach AZS Poznań (1931) oraz dwukrotnie w barwach Polonii (1935 – Białystok oraz 1936 Wilno). Ponadto złoty medalista Zimowych MP w skoku o tyczce podczas Zimowych MP w LA (Przemyśl 1936).
W 1938 roku został trenerem kadry skoczków w PZLA. Poza lekkoatletyką uprawiał także inne sporty. Był pierwszym dyplomowanym magistrem wychowania fizycznego w mieście nad Brdą. Po wojnie odbudowywał życie sportowe w Polsce. Pełnił m.in.: funkcję wiceprezesa ds. szkoleniowych w PZLA, prowadził kadrę olimpijską, był sędzią.
Poza lekkoatletyką zajmował się dziennikarstwem sportowym oraz promował kulturę fizyczną. Był autorem wielu publikacji w tej tematyce. To jego uważa się za prekursora kulturystyki w kraju nad Wisłą.
Zmarł 9 września 1972 roku w Warszawie.
Tadeusz Szczurowski
Pseudonim Marynarz.
Pochodzący z Warszawy żużlowiec Polonii Bydgoszcz w latach 1946-1949. Żołnierz Armii Krajowej – Grupa „Północ” – zgrupowanie „Róg” – 104. kompania Związku Syndykalistów Polskich – IV pluton. Jego szlakiem bojowym było Stare Miasto.
W 1946 roku w klasie 130 ccm zajął 4 miejsce w nieoficjalnych Mistrzostwach Polski na żużlu (oficjalnie wyniki wszelkich turniejów zalicza się od sezonu 1947). Przegrał wtedy z Ludwikiem Dragą (KS Pogoń Katowice), Franciszkiem Dziubanym oraz Janem Henneckiem (obaj KKM Katowice).
Tadeusz Świcarz
Urodził się 5 czerwca 1920 roku w Warszawie. Pseudonim Kostek.
Reprezentant Polski w piłce nożnej i hokeju na lodzie. W latach 1953-1955 hokeista Gwardii Bydgoszcz. Mistrz Polski w hokeju na lodzie z Legią Warszawa (1951-1953), 16 razy wystąpił w barwach narodowych i strzelił 3 bramki, olimpijczyk z Oslo.
Piłkarski Mistrz Polski z Polonią Warszawa (1946), ma na koncie 5 występów w kadrze Polski z Norwegią i Rumunią (1947) oraz Bułgarią, CSR i Albanią (1949).
Zmarł 6 czerwca 2002 roku w Warszawie.
Apolinary Kupidłowski
Szwagier Edmunda Szumińskiego.
„W 1946 r. zgłosił się do Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie jako powracający z niewoli. W stolicy udzielono mu informacji, że jego siostra żyje i mieszka w Bydgoszczy. Apolinary przyjechał do grodu nad Brdą. Młodego chłopaka pod swoje skrzydła wziął Polonista Józef Majchrzak, który miał wtedy zakład jubilerski przy ul. Pomorskiej. Józef wyuczył Apolinarego na złotnika. Warszawiak w szybkim czasie, wchodząc w grono fanatyków Polonii, został zagorzałym kibicem Biało-Czerwonych. W Bydgoszczy pozostał na zawsze. Zmarł w wieku 69 lat w 1998 roku. Do końca nosił w sobie ideały nastoletnich powstańców.” – Zapomniane Pokolenie. Polonia Bydgoszcz 1920-1949. S. Wojciechowski
Franciszek Nogaj
Franciszek Nogaj stoi pierwszy z prawej (w garniturze) – z drużyną Polonii na meczu o wejście do Ligi – w Łodzi 20 sierpnia 1933 r. przeciwko Turystom Łódź.
Przedwojenny piłkarz Polonii, kierownik drużyny, trener piłkarskiej Polonii międzywojnia. Powstaniec Wielkopolski, Śląski i Warszawski.
Po wojnie Franciszek Nogaj był współtwórcą sekcji żużlowej w Polonii.
W czasie Powstania Warszawskiego rodzinę stracił Kazimierz Dydyński – piłkarz, działacz, wiceprezes przedwojennej Polonii. Po wojnie również brał udział w tworzeniu sekcji żużlowej na Polonii.
źródła:
„Zapomniane Pokolenie. Polonia Bydgoszcz 1920-1949.” S. Wojciechowski
Sportowe Fakty – Stefan Smołka – „Jak to było tuż po wojnie”
www.1944.pl – Powstańcze Biogramy
www.olimpijski.pl
